![notis-berhenti]()
Pendahuluan
Sebagaimana yang sering saya jelaskan di blog ini, hubungan dan tanggungjawab antara pekerja dan majikan dibina atas ikatan kontrak. Kontrak ini boleh secara bertulis atau tidak bertulis. Kontrak wujud apabila majikan membuat tawaran pekerjaan dan pekerja menerima tawaran tersebut. Apabila sesuatu kontrak telah wujud, maka kedua-dua pihak akan terikat kepada terma-terma tersurat dan tersirat pada kontrak tersebut. Ia akan terus mengikat sehingga kontrak ditamatkan atau dibatalkan. Untuk bacaan lanjut mengenai penamatan kontrak, harap anda membaca artikel ini: Penamatan Kontrak Pekerjaan.
Masaalah Dan Perselisihan Faham
Hubungan pekerja dan majikan adalah hubungan antara dua individu dan juga bersifat kemanusiaan. Oleh itu, ia tidak lepas dari perselisihan faham, ketidakpuasan hati, rasa kecil hati dan sebagainya. Ia agak kompleks, namun jika hubungan kekeluargaan dan persahabatan boleh menjadi pudar dan berkonflik, apalagi hubungan pekerja dan majikan yang biasanya wujud dari dua insan yang agak asing dan mempunyai banyak perbezaan pendapat di antara mereka.
Dalam menghadapi konflik, kedua-dua pihak hendaklah peka dan cuba berdiplomasi serta berkomunikasi. Kegagalan bertindak sebegini akan membawa kepada tindakan yang kurang bijak daripada salah satu pihak. Untuk jangka panjang, keadaan begini akan merugikan kedua-duanya juga.
Penamatan Kontrak Pekerjaan
Biasanya, bila keadaan tidak dapat dijernihkan, maka hubungan pekerja dan majikan akan menuju jalan penghujung. Kontrak bakal ditamatkan, dibatalkan ataupun dipecahkan. Semuanya akan bergantung kepada tindak tanduk pekerja dan majikan dalam menghadapi situasi sebegini.
Cara yang paling baik apabila kedua-dua pihak enggan berdamai ialah menamatkan kontrak secara persetujuan bersama. Alternatifnya adalah dengan memberikan notis penamatan kontrak kepada pihak yang satu lagi.
Notis Penamatan
Harus diingat dalam soal notis, biasanya MAJIKAN TIDAK AKAN MEMBERIKAN NOTIS ini kecuali dalam kes-kes salah laku yang mana kesalahan telah dibuktikan ataupun situasi-situasi yang disebutkan dalam Seksyen 12 (3) Akta Kerja 1955. Oleh itu, notis biasa nya diberikan oleh pekerja kepada majikan. Ini kerana walaupun terdapat peruntukkan dalam kontrak dan Akta Kerja 1955 yang membenarkan notis ini, namun keistimewaan ini sebenarnya cuma ada pada pekerja.
Majikan yang memberikan notis yang mencukupi mengikut kontrak mahupun Akta boleh menghadapi kemungkinan di hadapkan ke Mahkamah Perindustrian atas ‘unfair dismissal’ jika prosedur tertentu tidak diikuti. Ini mungkin boleh kita bincangkan dalam artikel yang lain kerana ia agak kompleks dan perlukan penjelasan yang lebih lanjut berserta dengan rujukan pada kes-kes terdahulu.
*Nota: Maklumat-maklumat di bawah adalah bagi pekerja yang dilindungi di bawah Akta Kerja 1955 sahaja.
Prinsip Asas Penamatan Kontrak Menerusi Notis:
- Mana-mana pihak yang hendak menamatkan kontrak pekerjaan ini hendaklah memberikan notis terlebih dahulu.
- Tempoh notis hendaklah sama panjang antara majikan dan pekerja.
- Peruntukkan mengenai notis ini hendaklah dinyatakan secara bertulis di dalam kontrak
- Jika ia tidak dinyatakan di dalam kontrak, maka tempoh yang disebut dalam Akta Kerja 1955 hendaklah digunakan.
- Notis itu hendaklah bertulis
- Pihak yang menerima notis mempunyai hak mengenepikan notis tersebut
Bilakah Notis Boleh Di Berikan?
Ia boleh di beri pada bila-bila masa tanpa perlu menunggu waktu-waktu tertentu seperti selepas tamat tempoh upah dan sebagainya. Ini dinyatakan oleh Seksyen 12 (1) yang berbunyi:
Mana-mana pihak kepada kontrak perkhidmatan boleh pada bila-bila masa memberikan kepada pihak yang satu lagi notis tentang niatnya untuk menamatkan kontrak perkhidmatan tersebut
Berapa Lamakah Tempoh Notis Perlu DiBerikan?
Ia bergantung kepada samada peruntukkan mengenai notis ini dinyatakan atau tidak dalam kontrak. Ia juga perlu dinyatakan secara bertulis dalam kontrak. Jika tidak peruntukkan di bawah Akta Kerja 1955 akan terpakai.
Namun harus diingat juga, biarpun ia boleh disebut secara bertulis dalam kontrak, prinsip asas di bawah Akta Kerja 1955 perlu dipatuhi iaitu:
Seksyen 12 (2) Akta Kerja 1955:
Panjang tempoh notis tersebut hendaklah sama bagi kedua-dua majikan dan pekerja dan hendaklah ditetapkan oleh peruntukan yang dibuat secara bertulis bagi notis tersebut dalam syarat-syarat kontrak perkhidmatan….
Jika panjang tempoh notis tidak disebut dalam kontrak, maka peruntukan berikut hendaklah dipatuhi:
- empat minggu notis jika pekerja telah bekerja sedemikian selama kurang daripada dua tahun pada tarikh notis itu diberikan;
- enam minggu notis jika ia telah bekerja sedemikian selama dua tahun atau lebih tetapi kurang daripada lima tahun pada tarikh tersebut;
- lapan minggu notis jika ia telah bekerja sedemikian selama lima tahun atau lebih pada tarikh tersebut
![Notis Berhenti Kerja]()
Peruntukan Akta (Versi Bahasa Inggeris):
(1) Either party to a contract of service may at any time give to the other party notice of his intention to terminate such contract of service.
(2) The length of such notice shall be the same for both employer and employee and shall be determined by a provision made in writing for such notice in the terms of the contract of service, or, in the absence of such provision in writing, shall not be less than -
(a) four weeks’ notice if the employee has been so employed for less than two years on the date on which the notice is given;
(b) six weeks’ notice if he has been so employed for two years or more but less than five years on such date;
(c) eight weeks’ notice if he has been so employed for five years or more on such date.
Pelupusan Hak Kepada Notis (Waiver Of Notice Period)
Seksyen 12 (2) Akta Kerja 1955 turut menyebut: “….dengan syarat bahawa seksyen ini tidak boleh dianggap sebagai menghalang mana-mana pihak daripada melepaskan haknya kepada notis di bawah subseksyen ini”.
Versi B.I:
…provided that this section shall not be taken to prevent either party from waiving his right to a notice under this subsection
Ini bermakna pihak yang mempunyai hak boleh melepaskan atau melupuskan hak kepada notis itu. Siapakah pihak yang punyai hak ini?
Hak ini adalah diberi kepada mana-mana pihak yang menerima notis penamatan kontrak.
Contohnya:
Jika pekerja memberi notis berhenti kerja maka, majikan punyai hak untuk melepaskan pekerja tanpa notis jika dia mahu. Pekerja tidak boleh menuntut dilepaskan dari notis ini, namun boleh cuma merayu kepada majikan agar melepaskan (waive) hak ini atas belas ihsan dan budi bicara.
Bagaimana pula jika pekerja menghantar notis berhenti kerja, misalnya 2 bulan (mengikut kontrak pekerjaannya). Akan tetapi, majikan berkata dia mahu ‘waive’ notis dan benarkan pekerja berhenti 24 jam. Bolehkah ini dilakukan dan bagaimanakah bayaran gaji pekerja itu?
Walaupun majikan ada hak untuk ‘waive’ notis, akan tetapi majikan perlu membayar gaji untuk dua bulan notis tersebut kerana kontrak pekerja hanyalah tamat di akhir notis tersebut. Bezakan dengan situasi yang mana pekerja memohon dilepaskan awal dan majikan menggunakan hak untuk melupuskan notis tersebut.
Notis Bertulis Dan Kiraan Tempoh Notis
Seperti yang disebut dalam prinsip asas tadi: notis penamatan kontrak ini hendaklah diberikan secara BERTULIS [Seksyen 12 (4) Akta Kerja 1955]. Ia bolehlah diberikan pada bila-bila masa dan hari di mana notis itu diberikan hendaklah dimasukkan dalam tempoh notis tersebut.
Contoh Pengiraan Notis Berhenti Kerja
Jika peruntukkan mengenai notis telah disebut dalam kontrak, maka ia perlu dipatuhi. Katakan A ingin berhenti kerja dan mengikut kontraknya dia perlu memberi notis selama 4 minggu. 2.10.2012 – A menghantar notis berhenti kerja kepada majikan. Bilakah hari terakhir dia perlu bekerja?
Mengikut Seksyen 2 (1) Akta Kerja 1955, definasi ‘minggu’ adalah satu tempoh berterusan selama 7 hari. Oleh itu, A perlu memberi notis selama 7 x 4 (minggu) = 28 hari kepada majikannya.
Kiraan notis adalah bermula dari hari dia memberikan notis itu (Rujuk kembali Seksyen 12 (4) Akta Kerja 1955 di atas).
Maka notisnya hendaklah dikira dari 2.10.2012 + 28 hari = 30.10.2012. Oleh itu, hari terakhir dia berkerja adalah pada 29.10.2012.
Nota Tambahan:
- Terdapat juga kontrak-kontrak pekerjaan yang menggunakan ‘bulan’ dan bukannya ‘minggu’ bagi notis. Oleh itu, dalam bulan tertentu seperti Februari, tempoh notis yang diberi akan menjadi lebih pendek dari bulan yang lain.
- ‘Probationer’ atau mereka yang dalam tempoh percubaan hendaklah diberi notis yang sama di bawah Akta Kerja 1955 jika tempoh tidak disebut dalam kontrak.
- Tarikh notis adalah bermula bila notis dihantar/serahkan kepada majikan dan bukannya mengikut tarikh yang tertera di surat notis tersebut.
Memenuhi Syarat-Syarat Notis
Notis adalah perlu dipatuhi dan kegagalan berbuat demikian akan memberikan hak buat pihak satu lagi untuk membuat tuntutan.
Seksyen 13 (1) Akta Kerja 1955:
Mana-mana pihak kepada suatu kontrak perkhidmatan boleh menamatkan kontrak perkidmatan tersebut tanpa notis atau jika notis telah pun diberikan menurut seksyen 1, tanpa menunggu notis itu berakhir, dengan membayar kepada pihak yang lain suatu indemniti sejumlah wang yang sama dengan jumlah upah yang sepatutnya terakru kepada pekerja dalam tempoh notis tersebut atau semasa notis tersebut yang belum tamat.
Versi B.I:
Either party to a contract of service may terminate such contract of service without notice or, if notice has already been given in accordance with section 12, without waiting for the expiry of that notice, by paying to the other party an indemnity of a sum equal to the amount of wages which would have accrued to the employee during the term of such notice or during the unexpired term of such notice
Penarikan Notis Yang Telah DiBeri (Withdrawal Of Notice)
Apabila sahaja notis diberi dan diterima oleh pihak yang satu lagi (biasanya majikan), maka ia tidak boleh di tarik balik KECUALI dengan persetujuan pihak yang satu lagi itu.
Penamatan Kontrak Tanpa Notis
1) Mana-mana pihak kepada suatu kontrak perkhidmatan boleh menamatkan kontrak perkidmatan tersebut tanpa notis atau jika notis telah pun diberikan menurut seksyen 1, tanpa menunggu notis itu berakhir, dengan membayar kepada pihak yang lain suatu indemnity sejumlah wang yang sama dengan jumlah upah yang sepatutnya terakru kepada pekerja dalam tempoh notis tersebut atau semasa notis tersebut yang belum tamat.
2) Mana-mana pihak kepada suatu kontrak perkhidmatan boleh menamatkan kontrak perkhidmatan tersebut tanpa notis sekirannya berlaku apa-apa perlanggaran yang disengajakan oleh pihak yang lain terhadap syarat-syarat kontrak perkhidmatan.
Penamatan Kontrak Dengan Notis Atas Sebab Lebihan Pekerja Dan Sebagainya
Di dalam perenggan di atas, ada saya sebutkan bahawa berdasarkan keputusan-keputusan mahkamah terdahulu, biarpun Seksyen 12(1) membenarkan majikan memberi notis, namun ini tidak boleh dilakukan kecuali dalam situasi di bawah Seksyen 13 iaitu bila terdapatnya lebihan pekerja.
3) Walau apa pun yang terkandung dalam subseksyen (2), jika penamatan khidmat pekerja itu disebabkan kesemuannya atau terutamanya oleh fakta bahawa:
a) majikan telah memberhentikan atau berniat untuk berhenti menjalankan perniagaan bagi tujuan-tujuan di mana pekerja itu diambil bekerja;
b) majikan telah memberhentikan atau berniat untuk berhenti menjalankan perniagaan di tempat di mana pekerja itu dikontrakkan untuk bekerja;
c) kehendak-kehendak perniagaan tersebut bagi pekerja menjalankan kerja dari jenis yang tertentu telah tamat atau susut atau dijangka tamat atau susut;
d) kehendak-kehendak perniagaan tersebut bagi pekerja menjalankan kerja dari jenis yang tertentu di tempat ia dikontrakkan atau bekerja telah tamat atau susut atau dijangka tamat atau susut;
e) pekerja tersebut telah enggan menerima pemindahannya ke mana-mana tempat pekerjaan, melainkan kontrak perkhidmatannya menghendaki ia menerima pemindahan tersebut; atau
f) pertukaran telah berlaku dalam pemunyaan perniagaan bagi tujuan mana pekerja itu di ambil bekerja atau sebahagian daripada perniagaan tersebut, tidak kira sama ada pertukaran itu berlaku menurut jualan atau lain-lain pelupusan atau kuatkuasa undang-undang,
maka pekerja itu berhak kepada, dan majikan hendaklah memberi kepada pekerja, notis penamatan perkhidmatan, dan panjang tempoh notis itu hendaklah tidak kurang daripada yang diperuntukkan di bawah subseksyen (2) (a), (b) atau (c), mengikut mana yang berkenaan, tidak kira apa-apa yang berlawanan terkandung dalam kontrak perkhidmatan.
Versi B.I:
(3) Notwithstanding anything contained in subsection (2), where the termination of service of the employee is attributable wholly or mainly to the fact that-
(a) the employer has ceased, or intends to cease to carry on the business for the purposes of which the employee was employed;
(b) the employer has ceased or intends to cease to carry on the business in the place at which the employee was contracted to work;
(c) the requirements of that business for the employee to carry out work of a particular kind have ceased or diminished or are expected to cease or diminish;
(d) the requirements of that business for the employee to carry out work of a particular kind in the place at which he was contracted to work have ceased or diminished or are expected to cease or diminish;
(e) the employee has refused to accept his transfer to any other place of employment, unless his contract of service requires him to accept such transfer; or
(f) a change has occurred in the ownership of the business for the purpose of which an employee is employed or of a part of such business, regardless of whether the change occurs by virtue of a sale or other disposition or by operation of law,
the employee shall be entitled to, and the employer shall give to the employee, notice of termination of service, and the length of such notice shall be not less than that provided under subsection (2) (a), (b) or (c), as the case may be, regardless of anything to the contrary contained in the contract of service.
- Akta Kerja 1955: Notis Berhenti Kerja
